Zamek Niedzica – z wizytą u Białej Damy

Autor posta: Schronisko Trzy Korony , Dodano: 10 czerwca 2020

Nazwę novum castrum de Dunajecz po raz pierwszy przywołano w dokumencie datowanym na rok 1325. Był to akt własności potwierdzający przynależność zamku Dunajec do rodu panujących na Brzozowicy szlachetnie urodzonych Jana i Rykolfa Berzeviczych. Wówczas, jako średniowieczna twierdza, zamek Niedzica doskonale pełnił funkcję obrony pogranicza królestwa Węgier. Dziś zamek Dunajec, częściej nazywany zamkiem w Niedzicy, znajduje się w granicach Polski i wiedzie prym wśród atrakcji turystycznych Pienin.

 

Zamek Niedzica – adres

 

Zamek Dunajec znajduje się opodal Zalewu Czorsztyńskiego w miejscowości Niedzica. Adres do wpisania w nawigację (oraz do korespondencji):

ulica Zamkowa 2, Niedzica, kod pocztowy 34-440.

 

Zamek Niedzica – parkingi

 

W pobliżu zamku trudno o niepłatne miejsce parkingowe – te można próbować znaleźć w centrum Niedzicy lub na południowych obrzeżach miasta (odległość 500 – 1000 m do zamku). W okolicach zamku znajduje się kilka parkingów płatnych. Ceny zróżnicowane, klasa również.

Nie poleca się parkingu najbliższego – zamkowego. Usytuowany pod adresem Osiedle Zamek 1 jest nieutwardzony, zakurzony podczas suszy, a błotnisty, gdy leje deszcz. Bardzo ciasny, trudno tu manewrować, więc o otarcia karoserii nietrudno. Odstrasza także cena – 12 złotych.

150 metrów od zamku, przy tej samej ulicy Osiedle Zamek 39 jest parking płatny z dużą ilością miejsc, z betonową nawierzchnią, z niewielką opłatą – 7 złotych za dzień. Przy parkingu toalety, restauracja. Blisko do plaży i przystani statków kursujących po jeziorze oraz przeprawy na drugą stronę do zamku Czorsztyn. W pobliżu parkingu znajdują się kasy biletowe żeglugi.

W podobnej odległości od zamku, ale na południe, znajduje się Parking pod Zaporą ul. Widokowa 2. Nawierzchnia bardzo dobrej jakości, dużo miejsc, podział na sektory ze względu na wielkość pojazdu. Cena 4 PLN za pierwszą godzinę; 3 zł za każdą następną. Z parkingu warto skorzystać, gdy zaczynamy zwiedzanie od zapory lub gdy zmierzamy ku atrakcjom parku rozrywki „Spiska Kraina”.

W podobnej lokalizacji, ale nieco mniejszy jest parking naprzeciw Parku Miniatur Sanktuariów Maryjnych. Bliżej stąd do zamku, są toalety, dużo miejsca dla większych samochodów typu van, ale cena wyższa.

 

Zamek Niedzica – dojazd ze Szczawnicy i innych miast

Ze Szczawnicy – stolicy Pienin, do Niedzicy jedzie się drogą krajową 969. Czas podróży samochodem osobowym to około 30 minut. Z centrum Szczawnicy należy kierować się na zachód i jechać przez Krościenko, Hałuszową, Sromowce Wyżne.

Z centrum Bukowiny Tatrzańskiej należy kierować się na północ na Czarną Górę, Zagórę i Trybsz. W Trybszu skręt w prawo – na południowy - wschód kierunek Łapsze Wyżne, dalej Łapsze Niżne z których ulicami Długą i 3 Maja dotrzemy do centrum Niedzicy. Drogę pokonuje się w czasie ok. 31 minut.

Z Białki Tatrzańskiej należy jechać na północ do Grapy i Glinek, a z nich jechać przez Trybsz i dalej trasą opisaną powyżej. Trasa liczy nieco ponad 22 km; czas przejazdu pół godziny.

Z Zakopanego do Niedzicy prowadzi trasa przez Poronin i Bukowinę Tatrzańską (trasa 47 Zakopianka do Poronina i 960 do Bukowiny); z Bukowiny na Czarną Górę, Trybsz, Łapsze Wyżne i Niżne do Niedzicy. Czas przejazdu samochodem osobowym około 51 minut.

35 minut potrzebne jest na dotarcie do Niedzicy z Nowego Targu. W tym celu trzeba kierować się na południe trasą 49 i w Kobylarzówce za Gronkowem skręcić w lewo na Trybsz, Łapsze Wyżne i Niżne.

 

Zamek Niedzica – historia, legendy

 

Przez niemal dwieście lat zamkiem Dunaj zarządzali kolejni potomkowie rodu Berzeviczych. W roku 1470 twierdza przeszła na własność potężnego komesa Elmera Zapolya. W rękach rodu Zapolyów zamek Niedzica pozostał aż do końca XIX wieku. W tym czasie był wielokrotnie przebudowywany, powiększany, umacniany. Najważniejsza przebudowa miała miejsca w okresie renesansu – to właśnie wówczas nadano zamkowi obecny wygląd i charakter. Zamek Dunaj - Niedzica z niewielkiej, choć skutecznej strażnicy granicznej, stał się najważniejszym ogniwem granicznego łańcucha twierdz obronnych Węgier.

Obejmujący w końcówce XIX wieku panowanie nad zamkiem Niedzica przedstawiciele rodziny Salmonów nie potrafili dostatecznie zadbać o zamek – prowizoryczne remonty i łatanie uszkodzeń zakłóciły nieco piękno budowli.

Z rąk Salmonów państwo polskie przejęło zamek w Niedzicy w 1945 roku i już trzy lata później podjęto decyzję o rozpoczęciu prac rekonstrukcyjnych, konserwatorskich  i remontowych. Podczas tych prac dokonano najbardziej tajemniczego, do tej pory nierozwikłanego, odkrycia. Na zamku odkryto inkaskie kipu, czyli tekst zapisany za pomocą alfabetu Inków. Inkowie na zamku nie są bajką, ale w tej historii jest sporo faktów. Jeden z właścicieli z rodu Berzeviczów był w związku z inkaską księżniczką Uminą. Z ich związku narodził się syn o imieniu Unkas. Legenda mówi, że Inkowie w Niedzicy ukryli swój skarb ochroniony przed chciwymi konkwistadorami Francisco Pizzaro i Diego de Almagro i ich następcami osiedlającymi się na terenie dzisiejszego Peru. Nikt tego skarbu nie widział, ale nit też nie ma dowodów na to, że skarb nie istnieje.

Na zamku w Niedzicy można również usłyszeć historię Białej Damy – ducha mniszki, która podczas ucieczki przed wojskami tatarskimi szukała bezskutecznie schronienia na zamku Dunajec.

 

Zamek Niedzica – atrakcje turystyczne

 

Dla turystów odwiedzających zamek przygotowano kilka wystaw w salach zamku dolnego i górnego. Na zamku dolnym w Niedzicy są ciekawostki muzealne w pokojach rodziny Salmonów – meble, dywany, porcelana, zegary i inne przedmioty użytkowe z okresu XVI – XIX wiek. Zamek górny Niedzica oferuje wystawy w salach myśliwskiej, żupnej i straży. Tu na dziedzińcu warto zajrzeć do niezwykłej 60 metrowej studni wykutej w skale wapiennej

W wozowni zamkowej jest wystawa pojazdów pochodzących z kresów wschodnich, a w spichlerzu czynnym wyłącznie w okresie letnim jest wystawa sztuki ludowej Spiszu. Eksponaty pozyskano z terenu całego Spiszu; datowane są na wiek XIX i XX.

 

Niedzica - inne atrakcje dla dorosłych i dzieci

 

Zwiedzanie zamku warto połączyć z wizytą na zaporze czorsztyńskiej, w elektrowni wodnej, zamku Czorsztyn.

Dla rodzin z dziećmi poleca się atrakcje rodzinnego parku Spiska Kraina. Bilet rodzinny za 80 PLN upoważnia do całodziennego korzystania ze wszystkich atrakcji: parku linowego, dmuchanych zamków, placów zabaw. Ciekawą propozycją jest obejrzenie Parku Miniatur Sanktuariów Maryjnych. Jest on częścią Spiskiej Krainy, nie trzeba więc płacić za wstęp.

 

Cennik opłat za wstęp do Zamku Niedzica

 

Do obejrzenia wszystkich wystaw niezbędne są dwa bilety – jeden do zamku i wozowni oraz drugi do spichlerza. W okresie zimowym spichlerz jest niedostępny.

Ceny biletów (kwiecień 2020):

Do zamku i wozowni: normalny 19 zł, ulgowy 14 zł, do spichlerza (od 1 maja) 5 zł.

Bilety ulgowe przysługują: dzieciom i młodzieży szkolnej, opiekunom wycieczek szkolnych, studentom (do 25 roku życia), emerytom i rencistom. Prowadzona jest również sprzedaż biletów grupowych dla zakładów pracy czy innych instytucji/organizacji.

Dzieci do lat 7 mają wstęp darmowy, o ile nie są w grupie zorganizowanej i pozostają pod opieką rodziców (opiekunów) zwiedzających zamek indywidualnie.

Niedzicki zamek pracuje w systemie dwusezonowym:

  • Letnim od 1 maja do 30 września codziennie od 9.00 do 18.30
  • Zimowym od 1 października do 30 kwietnia ekspozycje dostępne są między 9.00 – 15.00. Zimą zamek w Niedzicy jest zamknięty dla zwiedzających w poniedziałki oraz święta.